Proces demineralizacji wody poprzedzony jest wstępną dekarbonizacją na reaktorze powolnym.
Dekarbonizacja ta wyposażona jest :
lasownik i zbiornik mleka wapiennego
reaktor powolny - 1 szt.
filtry żwirowe - 3 szt.
zbiornik wody zdekarbonizowanej
Demineralizacja składa się z 3 ciągów jonitowych o wydajności 15 m3 każdy.
W skład ciągu technologicznego podstawowego wchodzą następujące wymienniki jonitowe:
wymienniki kationitowe silnie kwaśne - 2 szt.
desorber CO2 - 1 szt.
anionit silnie zasadowy - 1 szt.
wymiennik dwujonitowy o złożu mieszanym - 1 szt.
wymiennik kationitowy silnie kwaśny tzw. Buforowy - 1szt.
wymiennik anionitowy słabo zasadowy
zbiorniki wody zdemineralizowanej po 20 m3 każdy - 2 szt.
Ważną inwestycją elektryczną, było zbudowanie w 1974 roku „10-cio polowej krytej rozdzielni 110 kV”, gdyż stara rozdzielnia napowietrzna 110 kV, była narażona na częste wyłączenia i awarie spowodowane zabrudzeniem izolatorów. Oczywiście po uruchomieniu nowej rozdzielni, stara została zlikwidowana.
W 1974 roku w ramach zadania inwestycyjnego rozbudowy ciepłownictwa wybudowano :
kocioł wodny WR 25 w miejsce byłych kotłów nr 15 i 17, wraz z urządzeniami towarzyszącymi.
Wymiennik ciepła nr 5, z układem pomp sieciowych i zasilaniem parowym wymiennika poprzez stację redukcyjno schładzającą lub z przelotni turbiny nr IV.
W 1976 roku wg projektu Energoprojektu Gliwice, wybudowano rurociąg ciepłowniczy magistrali „ północnej ”, które inwestorem była KWK Dymitrow.
W 1980 roku uruchomiono wymienniki ciepła nr 6 i 7 oraz wybudowano magistralę cieplną południową w kierunku osiedla Arki Bożka.
W 1987 roku uruchomiono rurociąg parowy do Zakładów Gumowych Górnictwa w Łagiewnikach a następnie wykonano odczep z tego rurociągu do kotłowni KWK Szombierki.
W 1992 roku w miejscu po zdemontowanych kotłach nr 20 i 18 zabudowano i uruchomiono :
kocioł parowy rusztowy OR 32, wraz z multicyklonem oraz zbiornik zasilający z układem pomp zasilających dla tego kotła i pomp do zasilania zbiornika. Kocioł ten posiada parametry pracy pracujących kotłów La Mont.
VI. Dane techniczne kotłów.
Kocioł nr 1 - nr fabryczny 7400, marki - BABCOCK
System okrętowy, ciąg naturalny z 3-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 601,2 m2,
ciśnienie 18 atm.,
temperatura pary przegrzanej 3750C,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 2 - nr fabryczny 7401, marki - BABCOCK
System okrętowy, ciąg naturalny z 3-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 601,2 m2,
ciśnienie 18 atm.,
temperatura pary przegrzanej 375 stopni Celsjusza,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 3 - nr fabryczny 7403, marki - BABCOCK
System okrętowy, ciąg naturalny z 3-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 601,2 m2,
ciśnienie 18 atm.,
temperatura pary przegrzanej 375 stopni Celsjusza ,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 4 - nr fabryczny 7399, marki - BABCOCK
System okrętowy, ciąg naturalny z 3-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 601,2 m2,
ciśnienie 18 atm.,
temperatura pary przegrzanej 375 stopni Celsjusza ,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 5 - nr fabryczny 6663, marki - BABCOCK
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
Kocioł nr 6 - nr fabryczny 4961, marki Steinmiiller
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 56,7 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h.
rok budowy 1917,
14.08.1919r - pierwsza próba wodna,
9.03.1922r -urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 7 - nr fabryczny 6657, marki - BABCOCK
Ciąg naturalny z 2 - ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
Kocioł nr 8 - nr fabryczny 4960, marki Steinmiiller.
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 456,7 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h.
rok budowy 1917,
17.07.1919r - pierwsza próba wodna,
9.03.1922r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 9 - nr fabryczny 6658, marki - BABCOCK,
Ciąg naturalny z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
rok budowy 1917,
16.05.1919r - pierwsza próba wodna,
23.11.1920r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 10 - nr fabryczny 4959, marki Steinmiiller
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 456,7 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h.
rok budowy 1917,
20.06.1919r - pierwsza próba wodna,
7.03.1922r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 11 - nr fabryczny 6659, marki BABCOCK,
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
rok budowy 1917,
14.06.1919r - pierwsza próba wodna,
26.11.1920r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji .
Kocioł nr 12 - nr fabryczny 4958, marki Steinmiiller,
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 456,7 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h.
rok budowy 1917,
20.06.1919r - pierwsza próba wodna,
7.03.1922r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 13 - nr fabryczny 6660, marki - BABCOCK,
Ciąg naturalny z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
rok budowy 1917,
14.06.1919r - pierwsza próba wodna,
23.11.1920r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 14 - nr fabryczny 4957, marki Steinmiiller,
Ciąg naturalny, z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 456,7 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h.
rok budowy 1917,
4.09.1919r - pierwsza próba wodna,
1.02.1922r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 15 - nr fabryczny 6661, marki - BABCOCK
Ciąg naturalny z 2-ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
Kocioł nr 16 - nr fabryczny 8466, marki BABCOCK-WILCOX
Ciąg naturalny, z podmuchem strefowym, 1-no rusztowy,
powierzchnia ogrzewalna kotła 947 m2,
ciśnienie 18 atn.,
temperatura pary przegrzanej 425 stopni Celsjusza ,
wydajność 36 t/h.
Kocioł ten przepracował - 368 807 godzin do jego demontażu.
Kocioł nr 17 - nr fabryczny 6662, marki - BABCOCK
Ciąg naturalny z 2 - ma rusztami łańcuchowymi,
powierzchnia ogrzewalna kotła 480 m2,
ciśnienie 15,5 atm.,
temperatura pary przegrzanej 350 stopni Celsjusza ,
wydajność 12 t/h,
rok budowy 1917,
13.09.1919r - pierwsza próba wodna,
23.11.1920r - urzędowe dopuszczenie do eksploatacji.
Kocioł nr 18 - nr fabryczny 8465, marki BABCOCK-WILCOX
Ciąg naturalny, z podmuchem strefowym, 1-no rusztowy,
powierzchnia ogrzewalna kotła 947 m2,
ciśnienie 18 atn,
temperatura pary przegrzanej 425 stopni Celsjusza ,
wydajność 36 t/h.
Kocioł nr 19 - nr fabryczny 7143, marki BABCOCK
Ciąg naturalny, 2-rusztowy,
powierzchnia ogrzewalna kotła 600 m2,
ciśnienie 18 atn.
temperatura pary przegrzanej 375 0 C,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 20 - nr fabryczny 7944, marki BABCOCK
Ciąg naturalny, 2-rusztowy,
powierzchnia ogrzewalna kotła 600 m2,
ciśnienie 18 atm.
temperatura pary przegrzanej 375 stopni Celsjusza ,
wydajność 16 t/h
Kocioł nr 21 - nr fabr. 9073, marki FAMO
ciśnienie - 28 atm.,
temperatura pary przegrzanej - 425 0 C
Kocioł nr 22 - nr fabr. 6269, marki Steinmiiller, rusztowy.
ciśnienie - 28 atm.,
temperatura pary przegrzanej - 425 stopni Celsjusza
Kocioł nr 23 - nr fabr. 28357 , marki BORSIG,
pyłowy, młyny bijakowe.
ciśnienie - 28 atm.,
temperatura pary przegrzanej - 425 stopni Celsjusza
uruchomiony 12.04.1942 r
Kotły Nr 21, 22, 23 osiągały sumaryczną wydajność około 157,5 t/h. i zostały w 1945 r.
z demontowane i wywiezione do ówczesnego ZSRR w ramach reparacji
wojennych.
Na miejscu w/w zdemontowanych trzech kotłów, zostały zbudowane kotły:
Kocioł nr 61 - nr fabryczny 453 ,
kocioł ten do czasu jego demontażu w 1998 roku
przepracował 207 750 godzin
Kocioł nr 62 - nr fabryczny 454, kocioł ten do końca 1998 r
przepracował - 219 608 godzin,
Kocioł nr 63 -nr fabryczny 455,
kocioł ten do czasu jego demontażu w 1998 roku
przepracował 216 669 godzin
Są to kotły pyłowe produkcji szwedzkiej "La’Mont", z wymuszonym obiegiem wody za pomocą pomp przewałowych typu WT 200 z czego 2 szt. z napędem elektrycznym oraz 1szt. „awaryjna” z napędem turbinką parową zasilaną parą z walczaka.
Kocioł posiada 3 sztuk młynów węglowych typu "ATRITOR 18" , wraz z podajnikami węgla surowego, produkcji angielskiej, o wydajności max 4,5 t/h każdy.
Rok produkcji 1951.
wydajność 79 t/h ,
ciśnieniu 64 atm,
temperatura pary przegrzanej 500°C.
Kotły wyposażono w urządzenia pomocnicze wspólne takie jak :
- 2 zbiorniki wody zasilającej o pojemności 7500 litrów wraz z odgazowywaczami,
- 3 pompy zasilające o wydajności ok. 270 m3/h każda i ciśnieniu 9,5 MPa
- 4 sztuki wentylatorów spalin sztucznego ciągu,
- elektrofiltry do oczyszczania spalin, typu pionowego, produkcji szwedzkiej,
Popiół wytrącony na elektrodach opada do lejów elektrofiltru skąd transportem pneumatycznym podciśnieniowym transportowany do zasobników popiołu znajdujących się w budynku odpopielania.
Wybudowano dwie równoległe nitki eksploatacyjne tzw. strona "bytomska" i strona "bobrecka."
W skład odpopielania wchodzi :
2 sztuki łamaczy żużla na każdym kotle wraz z układem rurociągów transportujących żużel, 6 sztuk pomp próżniowych - ssaw rotacyjnych, usytuowanych w budynku odpopielania pierwotnie u góry na poziomie + 20 m, następnie zniesionych na poziom 0,0 m do dobudowanej tzw. hali ssaw. Do oczyszczania powietrza nośnego służył - cyklon, multycyklon i filtr workowy usytuowane na poziomie + 20 m. Wytrącony popiół opada do bunkrów popiołu. Filtry workowe zostały zastąpione w późniejszym okresie filtrami pianowymi ustawione w hali ssaw.
Wywóz popiołu odbywa się hermetycznymi cysternami kolejowymi lub samochodowymi a jego załadunek prowadzony jest przy użyciu tzw. „rękawów załadowczych Mullera”. Popiół transportowany cysternami lokowany jest w podziemiach kopalń a transportowany samochodami wykorzystywany jest przez odbiorców indywidualnych w głównej mierze do produkcji prefabrykatów budowlanych.
Wcześniej popiół był wywożony wagonami samywyładowawczymi typu "Radwan"do Bezchlebia.
W miejscu zdemontowanych kotłów nr 15 i 17 wybudowano:
Kocioł wodny WR 25
nr fabryczny- 1403,
rok budowy - 1973,
wytwórca - RAFAKO - Raciborska Fabryka Kotłów,
próba wodna 18.11.1974 r
ruch próbny - 3.12.1974 r
pow. ogrzewalna - 1271m2 (578 + 704 m2- podgrzewacz wody),
cisn. oblicz. - 20 atn,
wydajność - 25 x 106 kcal / h,
temp. wody dopływowej - 55 -110 stopni Celsjusza ,
temp. u wylotu - 155 stopni Celsjusza .
Urządzenia towarzyszące:
multicyklon służący do oczyszczania spalin OMW 4/250/128 o wydajności 103 tyś m3/h
wentylator ciągu typu WPWDs -128/1,8 A + K o wydajności 130000 m3/h
Kocioł WR 25 do końca 1998 r przepracował zaledwie - 79 149 godzin, od momentu zainstalowania.
W miejscu zdemontowanych kotłów nr18 i 20 wybudowano:
Kocioł parowy rusztowy OR32,
nr fabryczny - 36423,
rok produkcji - 1983,
producent - FAKOP Sosnowiec,
ciśnienie dopuszczalne - 7 MPa,
temperatura pary wylotowej 500 stopni Celsjusza ,
pierwsza próba wodna - 11.07.1989r,
uruchomiony w 1992 r.
Urządzenia pomocnicze kotła stanową:
- multicyklon OMW - 4 - 250/128, skuteczność odpylania 78 - 88 %
- wentylator ciągu typu WPWD - 100/1,8 A+K, wydajność V=25 m3/s, silnik SF 355 x 8
6 kV, 160 kW.
- zbiorniki zasilający o pojemności 28,9 m3 z odgazowywaczem i układem 2 sztuk pomp
zasilających.
Kocioł ten do końca 1998 roku przepracował - 39 149 godzin, od momentu zainstalowania.
VII. Dane techniczne turbozespołów.
Turbozespół nr I. "WUMAG"
kondensacyjny, 1 - kadłubowy
nr fabryczny 331
rok budowy 1921
moc nominalna - 12,8 MW
para dolotowa - 13,0 atm., 350 °C
zużycie pary - 5,4 kg / kWh
-po wymianie kadłuba, uruchomiony ponownie 4.09.1937 roku.
generator SSW- nr fabr,529779 D, typu TMG ,rok budowy 1922,
Turbozespół nr II "WUMAG"
kondensacyjny, 1 - kadłubowy
nr fabryczny 357
rok budowy 1921
moc nominalna - 12,8 MW
para dolotowa - 13,0 atm., 350 °C
zużycie pary - 5,4 kg / kWh
- po wymianie kadłuba - uruchomiony ponownie 29.11.1937 roku
generator SSW - nr fab. 529778, typ FT 520/48, rok budowy 1922.
Turbozespół nr III "WUMAG"
kondensacyjny, 1 - kadłubowy
z przekładnią zębatą 2:1 - 1500 obr. generatora
nr fabryczny 628
rok budowy 1936
moc nominalna -12,8 MW
para dolotowa - 13,0 atm., 350 °C
zużycie pary - 5,4 kg / kWh
- uruchomiony 29 listopada 1920 roku
- po wymianie kadłuba - uruchomiony ponownie 25.03.1937 roku
generator SWW - nr 528972D- wirnik generatora został w 1944 roku wywieziony do Rzeszy celem przewinięcia, następnie zabudowano inny z Zakładów Azotowych w Chorzowie , o nr fab. 529019 D z 1916r. Budowy.
Turbozespół nr IV "WUMAG"
kondensacyjny, z 1 upustem pary, 2 - kadłubowy
nr fabryczny 450
rok budowy 1927
moc nominalna - 25,6 MW
para dolotowa - 13,0 atm., 350 °C
zużycie pary - 5,4 kg / kWh
- uruchomiony 1.08.1928 roku
generator SSW - nr fab. 15045680 D, typ 520/56 , rok bud 1927.
Turbozespół ten do czasu jego demontażu przepracował rekordową ilość - 568 750 godzin, .
Turbozespół nr V "WUMAG" - uruchomiony 13.04.1939 roku
nr fabryczny - 648
rok budowy - brak danych
moc nominalna - 28 MW
para dolotowa - 425 0 C
zużycie pary - 4,5 kg/kWh
Ta turbina została w 1945 roku zdemontowana i wywieziona do byłego ZSRR.
W miejscu zdemontowanego turbozespołu nr V, zainstalowano nowy turbozespół
Turbozespół nr V "Skoda",
rok budowy 1952
nr fabryczny - 2461
kondensacyjny z 4 upustami pary i podgrzewaczami regeneracyjnymi - 3 szt, jednokadłubowy, produkcji czechosłowackiej
moc nominalna - 35 MW
Turbozespół ten do czasu demontażu w 1998 roku przepracował 251 553 godzin.
Turbozespół nr VI -„I-sza Brneńska”, rok budowy 1953
nr fabryczny - 2114
czołowy, przeciwprężny z regeneracją - 2 podgrzewacze
moc nominalna - 8,8 MW,
produkcji czechosłowackiej.
Turbozespół ten do końca 1998 r przepracował 225 057 godzin.
W hali maszynowni nad turbozespołami TGI - TGV zainstalowana jest suwnica elektryczna o udźwigu 45/5 Ton, natomiast w hali pompowni nad TGVI zainstalowana jest suwnica o udźwigu 12 ton.
VIII. Inne inwestycje.
W okresie powojennym równolegle z odbudową mocy elektrowni i rozbudową urządzeń podstawowych elektrowni, zadbano o budownictwo mieszkaniowe dla pracowników oraz o rozwój infrastruktury zakładu i produkcję uboczną.
W 1949 roku odbudowano z gruzów budynek mieszkalny przy ul.Witczaka 91, wydzierżawiony od Urzędu Miasta .
W 1950 roku wybudowano budynek zakładowej straży pożarnej.
W 1955 roku na terenie Elektrowni Szombierki ( na obszarze wydzielonym o powierzchni ok. 1 ha ) wybudowano Oddział Produkcyjny Termoizolacji Zabrze - "Fabrykę Waty Żużlowej" produkującą watę żużlową z żużla wielkopiecowego przy użyciu pary z Elektrowni.
W 1956 roku przekazano do eksploatacji nowy most dojazdowy do Elektrowni.
W 1957 roku została uruchomiona w ramach produkcji ubocznej pustaczarnia, produkująca pustaki typu "Alfa" , z żużla kotłów rusztowych. Produkcja ta cieszyła się w tym czasie dużym zainteresowaniem. Produkowane pustaki stosowano do budowy obiektów gospodarczych oraz do budowy garaży.
Ponadto w ramach produkcji ubocznej uruchomiono produkcję:
"ekspanzyny" do wyłączników elektrycznych ( w ramach produkcji antyimportowej)
płynu przeciwmroźnego do chłodnic samochodowych,
płynu do hamulców samochodowych,
tuszy wielobarwnych do przyrządów rejestrujących.
W 1957 roku wybudowano budynek mieszkalny przy ul. Pułaskiego 18 i ul. Solskiego 5 i 7 - w sumie 29 mieszkań ( 53 izby ).
W 1960 roku wybudowano budynek mieszkalny przy ul. Pułaskiego 20 i ul. Solskiego 4 i 6- w sumie 36 mieszkań ( 73 izby ).
W latach 1959 - 61 wybudowano 13 garaży dla pracowników przy ul. Olejniczaka 34 i Solskiego , oraz 4 garaże przy remizie strażackiej na terenie zakładu.
W 1960 roku zbudowano pięć domków campingowych, 4-ro osobowych w nadmorskiej miejscowości Pogorzelica Gryficka, które później zostały kilkakrotnie zmodernizowane a następnie wymienione na nowe.
W 1967 roku wspólnie z Elektrownią Chorzów, zbudowano przy dużym zaangażowaniu finansowym - (po Referendum Załoga przeznaczyła część pieniędzy z Funduszu Zakładowego) i pracy społecznej załóg obu elektrowni, jednopiętrowy dom wczasowy o 20-tu pokojach, w Sokołów
